خط الموت

از دانشنامه‌ی اسلامی


«خُطّ المَوت»، سر فصل خطبه‌ اى از سیدالشهدا (علیه السلام) است که آن حضرت در مکه و پیش از خروج به سوى عراق ایراد کرد و نهایت ‌سیر کاروان را با اشاره بیان کرد.

مضمون آن‌ خطبه، آگاهى و عشق به شهادت و استقبال از مرگ در راه خدا است و این که مرگ براى‌ جوانمردان زیباست، آن گونه که گردنبند بر گردن دخترى جوان. ایراد این خطبه، پس از دریافت گزارش هایى بود مبنى بر این که مأموران یزید براى ترور و ریختن خونش به مکه ‌اعزام شده‌ اند.

بخشى از این خطبه چنین است: «خُطَّ الْمَوْتُ عَلى وُلْدِ آدَمَ مَخَطَّ الْقَلادَةِ عَلى جیدِ الْفَتاةِ، وَ ما أَوْلَهَنی إِلى أَسْلافی اِشْتِیاقُ یَعْقُوبَ إِلى یُوسُفَ، وَ خُیِّرَلِی مَصْرَعٌ اَنَا لاقیهِ. کَأَنِّی بِاَوْصالی تَقْطَعُها عَسْلانُ الْفَلَواتِ بَیْنَ النَّواویسِ وَ کَرْبَلاءَ.... مَنْ کانَ باذِلاً فینا مُهْجَتَهُ، وَ مُوَطِّناً عَلى لِقاءِ اللّهِ نَفْسَهُ فَلْیَرْحَلْ مَعَنا فَاِنَّنِی راحِلٌ مُصْبِحاً اِنْ شاءَ اللّهُ تَعالى»؛ قلاّده مرگ بر گردن آدمیزاد، همانند گردنبندى است بر گردن دختران جوان (مرگ همیشه همراه آدمى است). اشتیاق من به دیدار گذشتگانم (پدر و مادرم و جدّ و برادرم) همانند اشتیاق یعقوب به دیدار یوسف است! براى من شهادتگاهى برگزیده شده که به یقین به آن خواهم رسید و گویا مى بینم گرگان درنده بیابان ـ بین نواویس و کربلا ـ بند بند تنم را پاره پاره مى کنند.... هر کس آماده است خون خود را در راه ما نثار کند و خود را آماده لقاى خداوند سازد، با ما رهسپار شود، چرا که من ـ به خواست خداوند ـ فردا صبح حرکت خواهم کرد.

پانویس

  1. کشف الغمه، علی بن عیسی اربلی، ج ۲، ص ۲۴۱.
  2. بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۳۶۶، مقتل الحسین، مقرم، ص ۱۹۳.

منابع

واقعه عاشورا
قبل از واقعه
شرح واقعه
پس از واقعه
بازتاب واقعه
وابسته ها